Onze thema’s
TNO onderzoekt ontwikkelingen in het werk en werkomstandigheden, inclusiviteit, de invloed van digitalisering en de duurzame inzetbaarheid van werkend Nederland. Vanuit verschillende onderzoeken monitoren we hoe het ervoor staat in Nederland, zowel in het heden als over de jaren heen.
Naast deze monitoring onderzoeken, wordt er nog veel meer (toegepast) onderzoek gedaan door TNO op het gebied van werk en gezondheid. Lees daar meer over op de algemene website van TNO en op deze andere TNO-websites over gezond en veilig werken.
Hieronder lichten we enkele thema’s en onderwerpen uit waar we ons op richten vanuit onze monitoring onderzoeken.
De toekomst verkennen
Ons werk verandert continu. Snelle technologische ontwikkelingen en impactvolle gebeurtenissen (zoals COVID-19) veranderen ons werk ingrijpend en maken duidelijk dat de toekomst in grote mate onzeker is. Wat komt er op ons af en hoe bereiden we ons daarop voor? Welke keuzes hebben we om proactief in te spelen op ontwikkelingen? Met een toekomstverkenning of foresight studie kunnen we ervoor zorgen dat we beter voorbereid zijn op verschillende mogelijke toekomsten en ons arbeidsmarkt- en HR beleid toekomstbestendig is.
Wat doet TNO
TNO ondersteunt (inter)nationale overheden, sectoren, regio’s en grote organisaties bij het verkennen van de toekomst. Dat doen we bijvoorbeeld door middel van foresight studies en impact assessments, maar we bouwen ook voort op onze grootschalige monitor onderzoeken van de Nederlandse arbeidsmarkt. Zo verkennen we voor de EU wat de impact is van technologische ontwikkelingen en globalisering op de skillsbehoefte en ongelijkheid in Europa.
Daarnaast brengt TNO samen met het RIVM in kaart welke strategische vraagstukken er op het beleidsterrein van gezond en veilig werken afkomen in de komende 20 jaar. En ten slotte voeren we verschillende impact assessments uit. Bijvoorbeeld naar de impact van autonome voertuigen in magazijnen op het werk van orderpickers of de impact van algoritmisch managent op platformwerkers.
Lees meer over welke ontwikkelingen invloed zullen hebben op gezond en veilig werken in Nederland in deze brede horizonscan van het RIVM en TNO.
Het RIVM en TNO hebben in kaart gebracht welke ontwikkelingen de komende twintig jaar invloed hebben op de ‘psychosociale arbeidsbelasting’ (PSA) van werkenden in Nederland. PSA gaat over factoren op het werk die stress veroorzaken, zoals werkdruk, en ingrijpende gebeurtenissen of ongewenst gedrag.
Acht ontwikkelingen zijn relevant: de vergrijzende beroepsbevolking, de combinatie van werk en mantelzorg, de tekorten op de arbeidsmarkt, flexibele contracten, werken voor online platforms zoals Uber of Thuisbezorgd, artificiële intelligentie, hybride werken en ervaren prestatiedruk.
Dit verdiepende onderzoek geeft een gedetailleerder overzicht in de ontwikkelingen en hoe ze op PSA inwerken.
Nieuwe technologieën bieden mogelijkheden voor nieuwe producten/diensten en efficiëntere werkprocessen. Daardoor zal het werk in veel organisaties veranderen. Werkgevers en werkenden zullen daarop moeten inspelen. Hiervoor dient allereerst inzichtelijk te zijn hoe het werk gaat veranderen. Lees hier meer over in deze flyer.
Hoe verandert het werk van een elektro- en onderhoudsmonteur?
In dit artikel in het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken wordt beschreven welke impact technologie heeft op taken, skills en kwaliteit van de arbeid.
Lees meer over de invloed van technologische ontwikkelingen op de werkvloer en de verschillende onderzoeken, aanpakken en programm’s van TNO rondom dit onderwerp op de algemene website van TNO.
Duurzame Inzetbaarheid
Binnen het programma Monitoring van Arbeid kijkt TNO naar de Duurzame Inzetbaarheid (DI) van werkenden. Binnen de verschillende onderzoeken en in verschillende publicaties en rapporten krijgt dit thema veel aandacht.
Allereerst bedoelen we met ‘inzetbaarheid’ het vermogen van mensen om gezond, vitaal en productief deel te nemen aan (betaalde) arbeid. Wanneer dit duurzaam is en werkenden ook op de lange termijn willen en kunnen blijven werken, spreken we over ‘duurzame inzetbaarheid’.
Duurzame inzetbaarheid is een belangrijke factor als het gaat om het op peil houden van de arbeidsparticipatie van de beroepsbevolking en de gevolgen van de demografische ontwikkelingen het hoofd te kunnen bieden. Daarom is het belangrijk dat TNO deze duurzame inzetbaarheid structureel monitort.
Monitor Duurzame Inzetbaarheid
Een van de manieren waarop TNO de Duurzame Inzetbaarheid in Nederland in kaart brengt is door middel van de ‘Monitor Duurzame Inzetbaarheid’. Dit is een reeks publicaties die sinds 2010 om de zoveel tijd uitgebracht wordt, waarin verschillende aspecten van Duurzame Inzetbaarheid uitgelicht worden.
Zo geeft deze Monitor een beeld van de duurzame inzetbaarheid van de Nederlandse werknemers en worden er trends uitgelicht en beschreven.
Dit rapport bevat een overzicht van de stand van zaken op het gebied van duurzame inzetbaarheid in Nederland in 2019 aan de hand van verscheidene indicatoren. Ook worden de trends vanaf 2014 beschreven.
TNO vergelijkt daarnaast de duurzame inzetbaarheid van jongere met oudere werknemers, laag met hoger opgeleide werknemers, flexwerkers met werknemers met een vast dienstverband, en werknemers die door gezondheidsproblemen ernstig belemmerd worden in het werk met werknemers voor wie dat niet het geval is.
Tenslotte kijkt TNO naar verschillen tussen sectoren en regio’s, waarna een korte samenvatting volgt van enkele opvallende uitkomsten.
In deze bundel presenteert TNO in negen hoofdstukken een actuele stand van de kennis over het concept van duurzame inzetbaarheid, waarin in wordt gegaan op verschillende factoren die invloed hebben op de duurzame inzetbaarheid.
TNO monitort sinds 2010 op basis van ruim twintig verschillende indicatoren de verduurzaming van de inzetbaarheid op de Nederlandse arbeidsmarkt. Daarnaast voert TNO tal van onderzoeken uit die erop gericht zijn het concept duurzame inzetbaarheid verder inhoud te geven.
In deze bundel vindt u de laatste stand van zaken op het gebied van duurzame inzetbaarheid in Nederland. Daarnaast vindt u acht studies die een belangrijke bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van het concept van duurzame inzetbaarheid alsook aan de wetenschappelijke inbedding van arbeidsmarkt- en scholingsbeleid dat bijdraagt aan de ontwikkeling van een inclusieve arbeidsmarkt.
Dit rapport zet uiteen hoe TNO sinds 2010 de duurzame inzetbaarheid (DI) van werknemers en het DI-werkgeversbeleid monitort met een ‘dashboard duurzame inzetbaarheid’.
Het rapport beschrijft de resultaten van verschillende analyses uit 2014 en trends sinds 2010.
Omdat niet alleen het belangrijkste effect van beleid (verhoging van de arbeidsparticipatie), maar ook de belangrijkste beïnvloedende factoren (determinanten) in het model zijn opgenomen, kunnen de gekozen indicatoren aangrijpingspunten bieden voor duurzaam inzetbaarheidsbeleid.
Ook branches en organisaties van werkgevers en werknemers kunnen hier hun voordeel mee doen. Dit Dashboard DI of deze DI-monitor kan zo bijdragen aan de monitoring en evaluatie van landelijk, maar ook sectoraal en regionaal duurzaam inzetbaarheidsbeleid.
Dit rapport zet uiteen hoe TNO sinds 2010 de duurzame inzetbaarheid (DI) van werknemers en het DI-werkgeversbeleid monitort met een ‘dashboard duurzame inzetbaarheid’.
Dit rapport behandelt de technische achtergrond en beschrijft de resultaten anno 2012 en vergelijkt deze resultaten met de situatie in 2010.
Ook wordt de situatie van werknemers in Nederland vergeleken met werknemers in de rest van de landen van de Europese Unie.
Tenslotte wordt er gekeken naar de relatie tussen het type beleid dat de werkgever voert gericht op langer doorwerken enerzijds en een ‘harde’ maat voor de werkgelegenheid anderzijds.
Arbobalans
De Arbobalans geeft een breed overzicht van de kwaliteit van de arbeid in Nederland en van de ontwikkelingen hierin. Aan de hand van recente monitors en onderzoeken schetst de Arbobalans een beeld van de omvang en de gevolgen van blootstelling aan arbeidsrisico’s, van de betrokken risicoberoepen en -sectoren, en van maatregelen die in bedrijven op dit gebied worden getroffen. In de Arbobalans worden ziekteverzuim, arbeidsongevallen en beroepsziekten belicht.
De Arbobalans is een informatiebron voor werkgevers- en werknemersorganisaties, sectororganisaties, arbodiensten en andere arbodeskundigen, personeelsfunctionarissen, OR-leden en geïnteresseerde werkgevers én werknemers.
De Arbobalans 2022 is een beknopte update van de Arbobalans 2020. De trends van een aantal kernindicatoren op het gebied van de kwaliteit van de arbeid, van mogelijke effecten van arbeidsrisico’s en van maatregelen op het gebied van arbo worden beschreven vanaf 2015.
Naast deze indicatoren worden er in de Arbobalans 2022 ook andere onderwerpen besproken wanneer er sprake is van significante verschillen tussen de Arbobalans 2020 en de meest recente cijfers.
In de Arbobalans worden ziekteverzuim, arbeidsongevallen en beroepsziekten belicht. Daarnaast is er dit jaar extra aandacht voor de specifieke situatie van de groeiende groep flexibele arbeidskrachten en zzp’ers.
Bij de Arbobalans 2020 zijn ook een samenvatting (ook Engelstalig beschikbaar), factsheets en een serie podcasts uitgebracht.
In de Arbobalans 2018 worden ziekteverzuim, arbeidsongevallen en beroepsziekten belicht. Daarnaast was er dit jaar extra aandacht voor de specifieke situatie van de groeiende groep flexibele arbeidskrachten.
In de Arbobalans 2016 worden ziekteverzuim, arbeidsongevallen en beroepsziekten belicht. Daarnaast is er extra aandacht voor de groeiende groep zelfstandig ondernemers zonder personeel, de kosten van gezondheidsproblemen als gevolg van werk en de positie die Nederland inneemt ten opzichte van andere Europese landen.
In de Arbobalans 2014 worden ziekteverzuim, arbeidsongevallen en beroepsziekten belicht. Daarnaast is er extra aandacht voor het thema psychosociale arbeidsbelasting en komt de specifieke situatie van zzp’ers aan bod.