Zorgsector in 2030: meer banen, zwaarder en complexer werk
Werkgevers in de zorgsector verwachten ingrijpende veranderingen in de komende vijf jaar, vooral op het gebied van mentale belasting en werkcomplexiteit. Terwijl andere sectoren vooral economische factoren aanwijzen als bepalend, wijst de zorg vooral op demografische ontwikkelingen. Ook technologische ontwikkelingen spelen een duidelijke rol. Deze combinatie van factoren leidt naar verwachting tot meer stress, digitalisering en complexiteit op de werkvloer. Verder verwacht bijna één op de twee werkgevers in de zorg een groei in werkgelegenheid – fors meer dan in andere sectoren, waar één op drie werkgevers een toename voorziet. Dat blijkt uit cijfers van de Werkgevers Enquête Arbeidsomstandigheden (WEA) van TNO.
Demografie en technologie als drijvende krachten
Zorgwerkgevers noemen demografische ontwikkelingen, zoals vergrijzing, als belangrijkste invloed op hun organisatie (66%, oplopend tot 80% bij verzorgings- en verpleeghuizen). Werkgevers in andere sectoren verwachten dat economische ontwikkelingen zoals groei, krimp of globalisering (62%) de meeste impact zal hebben de komende vijf jaar. Technologische vooruitgang speelt zowel een grote rol in de zorgsector (40%) als in andere sectoren (47%). In de zorg kan het bijvoorbeeld gaan om beeldzorg, monitoring met slimme sensoren en AI-toepassingen voor administratie, planning én ondersteuning bij medische besluitvorming.
Zorginstellingen denken veel na over de toekomst
Werk verandert snel, en werkgevers voelen dat. Zorginstellingen zijn actiever dan andere sectoren in het nadenken over de toekomst van werk, blijkt uit de enquête. Maar liefst 55% van de zorginstellingen houdt zich hier structureel mee bezig, tegenover 47% in de overige sectoren. Grote zorginstellingen (100+ medewerkers) lopen hierin voorop: 74% denkt actief na over hoe het werk verandert en nemen het voortouw in toekomstgericht beleid.
Figuur 1: Verwachte veranderingen in werk en werkgelegenheid voor Nederland als geheel, en uitgesplitst naar de zorgsector versus overige sectoren.
Mentale en fysieke belasting nemen toe
De zorgsector verwacht een forse toename in mentale belasting: 62% van de zorgwerkgevers denkt dat stress en werkdruk zullen stijgen, tegenover 30% in andere sectoren. Een mogelijke verklaring hiervoor is de ‘dubbele vergrijzing’: niet alleen zijn er meer ouderen om voor te zorgen, er zijn ook minder werknemers beschikbaar om de zorg op zich te nemen. Ook fysieke belasting, zoals tillen en repeterende bewegingen, zal volgens 19% van de zorginstellingen toenemen, tegenover 4% in andere sectoren.
Meer banen, maar ook complexer werk
Ongeveer 48% van de zorginstellingen verwacht dat het aantal banen zal toenemen tot 2030. Dat is fors meer dan het gemiddelde van 33% in andere sectoren. Tegelijkertijd denkt 60% dat het werk in de zorg complexer wordt. Dit zou onder andere kunnen komen door de inzet van nieuwe technologieën en de groeiende zorgvraag van cliënten met complexe of meervoudige aandoeningen.