Eens een slechte match, altijd een slechte match?

De aandacht voor skills en een leven lang ontwikkelen is groot, zowel nationaal als internationaal. Een goede aansluiting tussen wat iemand aan skills (kennis, vaardigheden) heeft en wat het vraagt, is belangrijk om als werkende gezond en productief aan het werk te blijven, maar is ook belangrijk voor een goed functionerende arbeidsmarkt.

Wanneer de aansluiting tussen iemands skills en wat het werk vraagt aan skills niet (meer) goed is, spreken we van een skills mismatch. Het kan zijn dat iemand te weinig skills heeft om zijn of haar werk goed te doen (we spreken dan van onderkwalificatie), of dat iemand juist te veel skills heeft voor het werk dat hij of zij doet (we spreken dan van overkwalificatie). Deze skills mismatches willen we het liefst voorkomen, omdat skills mismatches negatieve gevolgen kunnen hebben voor het welzijn en de inzetbaarheid van werkenden. Daarnaast kunnen skills mismatches negatieve gevolgen hebben voor de prestaties en innovatiekracht van bedrijven, en voor het functioneren van de Nederlandse arbeidsmarkt als geheel.

Skills (mis)matches onderzocht over de tijd

In het rapport “Eens een slechte match, altijd een slechte match?” is onderzocht hoe het ervoor staat met skills (mis)matches in Nederland, en welke ontwikkelingen in skills (mis)matches over de tijd te zien zijn. Hiervoor is gebruik gemaakt van data uit het Cohortonderzoek Duurzame Inzetbaarheid (CODI) van TNO. In dit Cohortonderzoek wordt een grote groep Nederlanders sinds 2015 jaarlijks gevolgd. In dit onderzoek is gebruik gemaakt van data over zeven jaar: van 2015 tot en met 2021. Doordat mensen langere tijd gevolg zijn, kan iets gezegd worden over hun ontwikkeling over de tijd en over de invloed van een skills (mis)match op hun welzijn en inzetbaarheid een paar jaar later.

Skills (mis)match is dynamisch

De resultaten laten zien dat skills (mis)matches over het algemeen redelijk dynamisch zijn door de tijd heen. De helft van de werknemers (50,9%) ervaart door de jaren heen schommelingen in hun skills (mis)match, ondanks dat ze niet van functie en werkgever veranderen. Eens een slechte match, betekent dus niet áltijd een slechte match tussen skills en het werk.

Een klein deel van de Nederlandse werknemers rapporteert echter structureel (over alle jaren heen) onderkwalificatie (0,4%) of overkwalificatie (12,2%). Wanneer met name onderkwalificatie langere tijd aanhoudt, zien we (kleine) negatieve verbanden met welzijn en inzetbaarheid van werkenden 1 tot 3 jaar later.

Leven lang ontwikkelen stimuleren

In de discussie van het rapport worden de belangrijkste bevindingen besproken en doen de onderzoekers enkele aanbevelingen voor het verminderen van skills mismatches op de Nederlandse arbeidsmarkt. We concluderen dat acties gericht op een leven lang ontwikkelen en loopbaanontwikkeling kunnen helpen om skills matches te verbeteren. Zo kunnen negatieve gevolgen voor werkenden, werkgevers en de arbeidsmarkt als geheel worden beperkt – of idealiter – worden voorkomen.

Downloads